Panik Atak Tedavisi Nasıl Yapılır?

Panik atak tedavisinde psikoterapi ve ilaç kullanımı yöntemlerine başvurulabilir. Panik atak birçok nedenden dolayı oluşabilir. Doktor hastanın hikayesini dinlendikten sonra tanı konur ve panik atak tedavisi başlatılır. Tedavi yöntemleri şu şekilde açıklanabilir:

• Psikoterapi: Hastaya yapılacak psikolojik müdahalelerin başında bilişsel davranışsal tedavi bulunur. Bilişsel davranışsal tedavi kişide panik belirtilerinin farkındalığı için yapılır. Kendi deneyimleriyle panik atağı belirtilerinin hayati tehlike oluşturmadığını anlaması sağlanır. Bu uygulama terapist tarafından kademeli şekilde panik atağın tekrar oluşturulmasıyla yapılır. Burada hedeflenen durum hastanın panik atak geçirdiği sırada kendini rahat hissetmesidir. Bu tedavi yöntemi başarılı olduğunda kişi panik atağını tetikleyecek durumlarda daha rahat davranmayı öğrenir. Bilişsel Davranışsal Tedavi dışında konuşma terapisi de uygulanabilir. Bu yöntemle hastanın panik atakla nasıl başa çıkabileceği değerlendirilir. Bu tedaviler zaman ve emek isteyen uygulamalardır. Psikoterapiye giden kişiler genelde birkaç hafta içinde olumlu sonuçlarla karşılaşır. Zamanla belirtilerde azalmalar gözlemlenir. Atakların tekrarlanmasını önlemek için terapi planına uygun davranmak gerekir.
• İlaç Tedavisi: Panik atak belirtileri yok etmek için ilaç tedavisi uygulanabilir. Panik atağa depresyon gibi hastalıklar eşlik ediyorsa ilaç tedavisi tercih edilebilir. İlaç tedavisi sırasında Seçici serotonin geri alım inhibitörleri, seçici noradrenalin ve serotonin geri alım inhibitörleri, benzodiazepinler, beta-blokerler gibi ilaç çeşitleri kullanılabilir.

Panik Atak Tanısı Nasıl ‌Konur?

Panik atak tanısı konurken hastanın hikayesi dinlenmeli ve gerekli testler yapılmalıdır. Panik atak belirtileri başka hastalıkların kaynağı olabilir. Bu nedenle kan testi, solunum fonksiyon testi, tiroid testi ve EKG hastaya yapılabilir. Hastanın psikososyal açıdan değerlendirilmesi gerekir. Korkuları, stres faktörleri, aile ve ilişki sorunları konuşulmalıdır. Hastanın bu konularda açık konuşması tedavinin olumlu yönde ilerlemesinde önemlidir. DSM kriterlerine göre hastada ortaya çıkan belirtiler değerlendirilir. Panik atak yaşamış herkes panik atak bozukluğuna sahip değildir. Bir bozukluk halini alması için DSM içindeki kriterlere uygun olması gerekir. DSM kriterleri şu şekilde sıralanabilir:

• Sık sık beklenmedik şekilde panik atak yaşamak
• Ataklardan en az birinden sonra tekrarlanacağına dair korku duymak
• Korku duygusunun kalp krizi geçirme ve aklını kaybetme gibi durumlarla temellendirilmesi
• Korkuyu tetikleyeceği düşünülen yerlerden ve davranışlardan uzaklaşma isteği
• Panik atak oluşmasında herhangi bir maddenin, ilacın etkisinin olmaması
• Herhangi bir tıbbi hastalığın teşhis edilmemiş olması
• Oluşan atakların başka psikiyatrik bozukluklarla açıklanmamalı

Ozon tedavisi nasıl yapılır? Yazısına göz atabilirsiniz.

Panik Bozukluk ve Panik Atak Nedir?

Panik atak korku nöbeti olarak da tanımlanabilir. Kişi panik atak sırasında kendini tehlikeli bir durumda sanır, buna bağlı olarak heyecan ve korku hisseder. Birdenbire ortaya çıkan panik ataklar tekrarlanabilir. Bu korku nöbetlerinin giderek şiddeti artar. Ortalama olarak 5 dakika ile 30 dakika arasında sürebilir. Bu sürede kişi kendinde geçer, aşırı kaygı ve korku hisseder. Fiziksel belirtileri nedeniyle solunum güçlüğü, göğüste baskı, kalp çarpıntısı yaşanır. Bunun yanında kişiler yoğun şekilde ölüm korkuyu hisseder. Gerçek bir hayati tehdit olmamasına rağmen kişi korku duyar. Stres seviyesi yükseldiğinde ya da herhangi bir sorun olmasa da bu sorun yaşanabilir. Atak sürekli tekrarlanıyorsa ve kişi tekrarlanmasından korku duyuyorsa bu durum panik bozukluk şeklinde tanımlanır. Toplumda 100 kişiden 3’ ünde bu sorun gözlemlenebilir. Erken erişkinlik döneminde ortaya çıkma eğilimindedir. Herkes farklı şekilde panik atak deneyimleri yaşayabilir.

Panik Atak Nasıl Oluşur?

Panik atak oluşumu sırasında kişinin kendini tehlikede hissetmesi söz konusudur. Panik atak tedavisi korku ve endişelerden kurtulmayı sağlar. Kişi normal şartlar altında gerçekten bir tehlikeyle karşılaşırken sempatik sistem devreye girer. Bunun ardından kaç ya da savaş tepkisi ortaya çıkar. Panik atak sırasında sempatik sistem tehlike olmadan devreye girer ve kişinin solunumu hızlanır. Fiziksel olarak kalp atışının hızlanması ve tansiyonun yükselmesi gözlemlenir. Vücuda daha fazla kan pompalandığı için nabız yükselir, ateş basması, titreme ve terleme başlar. Kişide bu nedenlerden dolayı uyuşma, karıncalanma, kusma görülebilir. Beyinde kan ve oksijen miktarlarındaki değişim kişinin kontrolünü kaybetmiş gibi hissetmesine neden olur. Ani şekilde başlayan bu ataklarda kişi kendini tuhaf hisseder ve 5-30 dakika arasında geçen bu süreç bittikten sonra da kişini üzerinde oldukça etkili olur.

Panik Atak Belirtileri Nelerdir?

Panik atak belirtileri kişinin sempatik sinir sistemini tetikleyicidir. Kişide oluşan tetiklenmenin ardından vücutta savaş ya da kaç tepsi oluşur. Herhangi bir uyarıcı olmadan oluşan panik atak başladıktan sonra şiddetlenerek doruk noktasına gelir. Bu şiddetlenme sırasında gözlemlenen belirtiler şu şekilde sıralanabilir:

• Nefes darlığı
• Nefes alma problemi
• Bayılacak gibi hissetme
• Sıcak basması
• Kalp atışının hızlanması
• Üşüme, titreme
• Hızlı nefes alıp verme
• Terleme
• Bulantı
• Karın ağrısı
• Ölüme yakın olma duygusu
• Gerçeklikten kopma (derealizasyon)
• Kendinden kopma (depersonlizasyon)
• Karıncalanma, uyuşma

Panik Atak Nedenleri Nelerdir?

Panik atak oluşumdaki nedenler kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Genelde 14 yaşından küçük kişilerde rastlanmazken erken yetişkinlik döneminde görülmeye başlanır. Kadınları erkeklere göre daha fazla etkileyebilir. Panik atak yaşanmasındaki durum kesin olarak anlaşılamayabilir. Fakat panik atak için belirli risk faktörleri vardır. Ortaya çıkmasında etkili olabilecek risk faktörleri şu şekildedir:

• Genetik yatkınlıklara bağlı olarak ortaya çıkabilir. Kişinin birinci derece akrabalarında panik atak varsa %40 ihtimalle onda da olabilir.
• Anatomik bozukluklar panik atağı oluşturabilir.
• GABA, serotonin, noradrenalin gibi maddelerin dengesiz olması neden olabilir.
• Kimyasal ajanlardan bazı ilaçlar geliştirebilir.
• Kafein, alkol, sigara ve uyuşturucu maddelerin tüketimi etkilidir.
• Çekingen, histerik, ‌borderline ve obsesif ‌kompülsif kişilik yapılarında daha fazla gözlemlenir.
• Cinsel istismar ve saldırıya uğramak panik atağa sebep olabilir.
• Duygusal travmalar etkili olur.

Panik Atak Nasıl Kontrol Altına Alınır?

Panik atağın kontrol altına alınması için farklı yöntemler vardır. Öncelikle önemli olan kişinin gerçekten bir tehlikede olmadığını anlamasıdır. Bunun ardından endişe ve korkuya kapılmadan oluşacak fiziksel belirtilerin atak nedeniyle ortaya çıktığını anlayabilir. Nabzını ve solunumunu kontrol altında tutmaya çalışmalıdır. Burundan yavaşça nefes almaya ve ağızdan vermeye odaklanmalıdır. Nefesini alıp beşe kadar saydıktan sonra ağızdan nefesini verebilir. Bu şekilde belirtilerin etkisi azalabilir. Uygun bir ortamdaysa gözlerini kapatarak bulunduğu yere, dokunduğu eşyalara odaklanmalıdır. Bu şekilde kendimi sakinleştirmesi tavsiye edilir. Panik atak sırasında kişini vücut kaslarını kasıp gevşetmesi etkili olabilir. Tüm bunların yanında panik atak tekrarlıyorsa uzman bir hekim tarafından tedavi edilmelidir. Tedavi edilmeyen panik ataklar kişiler daha farklı korku ve endişelerin gelişmesinde, hayat konforlarının bozulmasında etkili olur.

Sinüzit tedavisi nasıl yapılır? yazısını inceleyebilirsiniz.

Panik Atak Sonrasında Kişinin Hayatında Nasıl Değişiklikler Görülür?

Panik ataktan sonra görülen değişimler ciddi sorunlara neden olabilir. Panik atak bozukluğu tekrarlıyorsa kişinin hayat düzenini ve konforunu doğrudan olumsuz şekilde etkiler. Panik atak tedavisi yapılmazsa karşılaşılabilecek değişimler şu şekilde sıralanabilir:

• Evden çıkma korkusu
• Sosyal hayattan ve ilişkilerden kaçınma
• İş ve okul hayatında sorunlar
• Alkol ve madde kullanmaya eğilim başlaması
• Depresyon, anksiyete ve diğer psikolojik sorunlar
• Sık sık tıbbi yardım alma isteği
• İntihar girişimi ya da intihar düşünceleri
• Maddi sorunlar
• Kalabalık alana çıkma korkusu