Lenfödem Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Lenfödem ameliyat ve fizik tedavi ile düzeltilebilecek bir rahatsızlıktır. Lenfödem ameliyatı, yapılan bölge ve amacına göre farklılaşır. Lenfödem için yapılan ameliyatlardan ilki kol ve bacakta bulunan lenfödem kütlesini çıkarmak ve lenfödem kütlesinin yoğunluğunu azaltmak için yapılır. Bu ameliyatlarda cildin altındaki yağ tabakası kasa kadar çıkartılır. Böylece cilt altındaki lenf kütlesi küçültülür.

Ameliyatın dezavantajı sağlıklı ve çalışan durumdaki damarlarının da çıkartılıyor olmasıdır. Bu sebeple ileriki yıllarda lenf dolaşımı bozulabilir. Ameliyat için bacağın iç ve dış yüzeyinde yukarıdan aşağıya doğru bir kesi yapılır. Kaslara kadar olan ödemli doku alınır ve fazlalık olan deri çıkartılır. Daha sonra kesi kapatılır.

Ameliyatın bir diğer avantajı ise yara izinin uzun bir sürede iyileşmesi ve bu sebeple hastanede kalış süresinin uzun olmasıdır. Ameliyat yerinde oluşan duyu kaybı ya da büyük bir ameliyat izi diğer olumsuz yönlerdir. Ayak bileğinde ya da topukta olan kütle ise vücutta kalır. Ameliyatın bu olumsuz yönleri nedeniyle fizik tedavi yöntemlerine cevap vermeyen ve sakatlık boyutuna kadar ulaşmış olan lenfödem hastalıkları için bu ameliyat önerilir.

Diğer lenfödem ameliyatı ise lenfödem damarı by pass ameliyatıdır. Bu ameliyat ile kol ve bacakta biriken lenf sıvısı boşaltılır. Ameliyatta lenf sıvısı için yeni ve normal yollar oluşturulması ve lenf akımının artırılması amaçlanır.

Lenf nodu ameliyatında ise daha önce kanser sebebiyle çıkarılan lenf bezlerinin yerine vücudun başka bir bölgesindeki sağlıklı lenf bezleri koyulur.

Diğer lenfödem tedavi yöntemleri ise cilt bakımı, manuel lenf drenajı, egzersiz, bandaj ve çoraptır.

Lenfödem Neden Olur?

Lenfödem meme cerrahisi sonrası yüksek olasılıkla görülebilen bir hastalıktır. Meme kanseri sebebiyle koltuk altından çıkarılan lenf bezleri sebebiyle ortaya çıkar. Meme kanseri ameliyatı sonrası %25 oranında ortaya çıkma riski vardır. Meme kanseri nedeniyle alınmış lenf bezleri sonrası bozulan lenf akımı kolda, ellerde şişmeye ve ağrıya sebep olur.

Lenfödem oluşumunun bir diğer sebebi ise kanser dolayısıyla uygulanan kemoterapi, ışın tedavisidir. Lenfödem özellikle meme, prostat ve karnın alt bölgesinde oluşan kanser sonrası görülür.

Operasyonun büyüklüğü, çıkarılan lenf bezi sayısı ve cerrahi sonrası uygulanan radyoterapiye göre lenfödem oluşumu riski artar. Kola alınan darbeler, sıyrık ya da kesikler, infeksiyon ve böcek ısırıkları da lenfödeme yol açabilir.

İleri derecede boyun fıtığı belirtileri nelerdir? Yazısını inceleyebilirsiniz.

Lenfödem Türleri Nelerdir?

Lenfödemin türleri şu şöyle açıklanabilir:

Doğuştan Gelen Lenfödem: Bu türde hastalık bebek anne karnındayken lenf damarlarının yeterli genişliğe ulaşamaması sonucu oluşur. Ancak vücuttaki diğer damarlar gelişmeyen lenf damarlarının görevini yapar. Daha sonraki yaşlarda travma, ergenlik gibi lenf sisteminde baksı oluşturacak durumlarda tetiklenme yaşanır. Bu lenfödem tek bacakta ya da iki bacakta da görülebilir.

Sekonder Lenfödem: Bu türde lanf damarları doğumda sağlıklıdır. Daha sonra kanser sebebiyle lenf bezlerinin alınması sonucu ortaya çıkar.

Kronik Venöz Yetmezlik Sonucu Oluşan Lenfödem: Bu türde ise lenf sistemi venöz sisteme yardımcı olmaya çalışır. Lenf sisteminde oluşan baskı sonucu lenf kapaklarının çalışamaz hale gelir.

Lipödem Sonucu Gelişen lenfödem: Kadınlara özgü olan lipödem hastalığı adete girişte ya da hamilelik döneminde görülen bir rahatsızlıktır. Bu hastalık sebebiyle bacaklardaki ya da kollardaki yağda artış olur. Artan yağ oranı arınca lenf bezi üzerinde baskı oluşur. Bu durumda lipödeme bağlı lenfödem oluşumu görülür.

Lenfödem Ne Zaman Ortaya Çıkar ve Belirtileri Nelerdir?

Lenfödemin ortaya çıkma zamanı kanser tedavisi sonrasıdır. Cerrahi sonrası hafif şişlikler oluşabilir. Bu şişlikler kısa sürede iyileşir.

Radyoterapi ya da cerrahiden 6-8 hafta sonra oluşan şişliklerin iyileşmesi ise daha yavaş olur. En yaygın olan lenfödem ise yıllar içinde yavaş yavaş gelişen türdür.

Lenfödem belirtileri şu şekildedir:

• Belirli bölgelerde ödem ve şişlik
• Ödem ve şişlik oluşan noktalardaki eklemlerde hareketin kısıtlı olması
• Kol altı, kasık gibi ser noktalarda ağrı
• Ciltte gerginlik ve sertlik hissi
• Kol ve bacaklarda deformasyon
• Enfeksiyon
• Kaşıntı
• Tırnakta mantar ve sararma
• Renk değişikliği

Bu belirtiler sonucu lenfödem tanısı koyulmuş hastalar fizik tedavi ya da lenfödem ameliyatı sayesinde iyileşebilirler.

Lenfödem Tanısı Nasıl Koyulur?

Lenfödem tanısını koymak için herhangi bir şişlik durumunda doktora başvurmak gerekir. Doktor hastanın travma, enfeksiyon ya da kanser geçmişine bakar. Daha sonra dopler ultrason ya da ayaktan iğne yapılarak sintigrafi sayesinde tanı koyulur.

Lenfödem Oluşumunda Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?

Lenfödem oluşma riski olan bireylerin dikkat etmesi gereken durumlar vardır. Lenfödem ameliyatı yerine fizik tedavi kullanılacak olan bireylerin de dikkat etmesi gerekenler şunlardır:

• Vücudu herhangi bir şekilde sıkacak giysilerden kaçınmak gerekir.
• Banyo, duş sonrası vücut nemlendirilmeli, kullanılan nemlendiriciler talk, lanolin, mineral yağ, alkol ya da parfüm içermemelidir.
• Tırnaklara manikür yapılmaması, tırnak etlerini kesmek yerine geri itmek tavsiye edilir.
• Fazla bastırıp ovalayarak masaj ya da kese yapılmaması tavsiye edilir.
• Sauna, hamam ya da kaplıca gibi sıcak su ve su buharı olan yerlerden kaçının.
• Ev, bahçe işleri, dikiş gibi işlerde el ve parmakların korunması gerekir.
• Kolların ya da ayağın aynı pozisyonda uzun süre kalmaması gerekir.
• Sıcak ortamlardan uzak durmak gerekir.
• Cildi tahriş etmekten kaçınmak, ciltte oluşan sıyrık ya da kesikleri anti-bakteriyel kremlerle tedavi etmek gerekir.
• Hijyene dikkat edilmelidir.
• Vücuttaki kıllar jilet ya da tüy dökücü krem yerine elektrikli tıraş makinesi ile alınmalıdır.
• Güneşe ve güneş yanığına dikkat edilmelidir.
• Uzun yolculuklar ya da uçak yolculuklarında kol çorabı, kompres bandaj kullanılmalıdır.
• Lenfödem oluşmuş kolun üstüne yatılmamalıdır. Tansiyon ölçtürmek, aşı olmak ve kan aldırmak risklidir.
• Isınmış mutfak malzemeleri, tencereler koruyucu eldiven ile tutulmalıdır.
• Isı artışı, kızarıklık, duyarlılık gibi durumların görülmesi halinde doktora başvurmak gerekir.

Bel fıtığı ameliyatı nasıl yapılır? Yazısına da göz atabilirsiniz.