Katarakt Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Katarakt ameliyatı için lokal anestezi ile öncelikle göz uyuşturulur. Ameliyat için bazı yöntemler mevcut olsa da ameliyat temel olarak şöyle yapılır:

Gözün içeriye girilir ve göz merceği açılır. Göz merceğinin ön zarı içinde bulunan kataraktlı kısım parçalanarak çıkartılır. Gerekli durumlarda mercek yerleştirme işleminde yapılır.

Katarakt ameliyatı için 3 temel teknik kullanılır. Bu tekniklerden ilki fakoemülsifikasyondur. 30 dakikadan daha kısan sürede gerçekleştirilen bu ameliyatta dikiş gerekmez. Bu yöntemde göz damla ya da enjeksiyon yardımıyla uyuşturulur. Göz uyuştuktan sonra ameliyat mikroskobu ile korneanın içine ya da yakın bir bölgesine göz yüzeyi üzerinde küçük bir kesi açılır. İnce bir ultrason cihazı kullanılır. Bu cihazın yaydığı yüksek ultrasonik titreşimler sayesinde katarakt parçalanır. Yine aynı cihaz ile parçalanmış kataraktlı kısım gözün dışına çıkarılır. Kataraktın çıkarıldığı yere yapay bir lens yerleştirilir.

Katarakt ameliyatında kullanılan bir diğer yöntem ise ekstrakapsüler yöntemdir. Bu yöntem fakoemülsifikasyon yönteminin kullanılamayacağı kadar yoğun o ve ilerlemiş olan kataraktlarda kullanılır. Ekstrakapüler yöntemde göz enjeksiyonu uyuşturulur. Bu yöntemde açılan kesi daha büyüktür, bu durum kataraktın parçalanmadan tek parça halinde gözden çıkarılmasını sağlar. Katarakt çıkartıldıktan sonra kataraktın yerleşmiş olduğu bölgeye yapay bir lens yerleştirilir. Açılan kesiye dikiş atılır ve göz, göz bandı ile kapatılır. Bu yöntemde dikiş kullanıldığı için iyileşme süresi daha uzundur.

İntrakapsüler yöntemi katarakt ameliyatında nadiren kullanılan ancak etkili bir yöntemdir. Bu yöntemde tüm lens ve çevresinde kapsül birlikte çıkarılır. Daha büyük bir kesi açılır ve dikiş yapılacağı için yine daha uzun bir iyileşme süreci olacaktır.

Femtosaniye lazerle yapılan katarakt tedavisinde ise göz damla ile oluşturulur ve hasta lazer cihazının altına yatırılır. Bilgisayar ile kontrol edilen lazer hastanın gözü üzerindeki kesi açar. Bu kesiden kataraktlı mercek bir dakikadan daha kısa süre içerisinde parçalanır. Parçalanmış katarakt Fako cihazı ile emilerek göz temizlenir. Kataraktın yerleştiği yere yapay bir göz merceği yerleştirilir. Ameliyattan sonra göze antibiyotik enjekte edilir.

Katarakt Neden Oluşur?

Kataraktın oluşma nedenleri çocuklarda ve yetişkinlerde farklıdır. Yetişkinlerde göz içinde meydana gelen değişimler sonucu katarakt oluşabilir. Göz travmaları da katarakt oluşumunda etkilidir. Göz içi iltihabı, şeker, böbrek hastalığı, radyasyon, hipertansiyon ve uzun süre kortizonlu ilaç kullanımı da katarak oluşmasına sebep olabilir.

Çocuklarda katarakta oluşumu ise metabolik hastalıklara, akraba evliliği, anne karnında geçirilen hastalıklar, hamile iken ilaç kullanma ya da mikrobik durumlar sonucu meydana gelebilir. Çocuklarda katarakt genellikle doğuştan meydana gelir. Çocuklarda katarakt tedavisi için daha çok lazer ile tedavi ve FAKO yöntemi kullanılır.

Katarakt ile doğmuş bir çocuğun ameliyat olabilmesi için mutlaka 2 yaşını doldurması beklenir.

Göz çizdirme ameliyatı nasıl yapılır? Yazısını inceleyebilirsiniz.

Kataraktın Belirtileri Nelerdir?

Kişide katarakt belirtileri şu şekilde ortaya çıkar:

• Ağrısız şekilde giderek bulanık görmeye başlamak
• Gözün ışığa karşı hassasiyet yitirmesi ve gözde kamaşma
• Gözlük numarasının sık sık değiştirilmesi ve gözlüğü sık sık silmeye ihtiyaç duyma.
• Araba kullanırken zorlanma.
• Işıksız ortamlarda görmenin azalması.
• Herhangi bir şey okurken fazla ışığa ihtiyaç duyulması
• Renklerin soluklaşması ya da sarılaşması
• Çift görme

Bu belirtilerle karşılaşılmasında görme miktarı hasta için yeterli olmuyorsa, katarakt sebebiyle göz tansiyonunuz yükseliyorsa katarakt ameliyat olmanız tavsiye edilir. Doğuştan gelen katarakt sebebiyle az miktarda görmek ya da şaşılık gibi durumlarda da katarakt ameliyatı yapılır.

Katarakt Ameliyatı Sonrasında Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?

Katarakt ameliyatından sonra dikkat edilmesi gereken bazı hususlar vardır. Dikkat edilmesi gereken noktalar şu şekilde sıralanabilir:

• Katarakt sarı ya da kahverengi renkte olduğu için renklerin görünümü kısıtlar. Bu yüzden ameliyat sonrasında renkler daha parlak bir şekilde görülür.
• Ameliyat sonrasında ilk başta hastanın görüşü bulanıktır, bu durum normaldir.
• Ameliyat sonrasında hastaların hafif yiyecekler ile beslenmesi gerekir.
• Ameliyat sonrası ilk 1 hafta ağır yükler kaldırılmamalıdır.
• Ameliyat sonrasında hasta araba kullanamayacağı için bir refakatçi ile gelmesi tavsiye edilir.
• Ameliyat sonrası göze herhangi bir şekilde baskı uygulanmalı, dokunun olmalı ve göz darbelerden korunmalıdır.
• Ameliyattan sonra kontrollere gitmeniz gerekir. Bu kontroller genellikle ameliyattan sonraki ilk ya da ikinci gün, 1 hafta sonra ve 1 ay sonra olarak yapılır.
• Ameliyattan sonra doktor tarafından gözünüze koyulan göz bandı ile oynamamanız gerekir, kontroller sırasında doktorunuz göz bandını çıkaracaktır. 
• Ameliyat sonrasında gözde hafif kaşıntı gibi hisler normaldir.
• Doktorunuzun reçeteye yazdığı göz damlalarını ya da diğer ilaçları düzenli olarak kullanmanız gerekir. Bu ilaçlar enfeksiyonu önlemek, inflamasyonu azaltmak ve gözdeki basıncı kontrol etmek için verilir.
• Ameliyat sonrasında tam olarak iyileşme 8 hafta sonrasına gerçekleşir.
• Eğer iki gözde de katarakt var ise ilk göz iyileştikten sonra diğer göz için ameliyat planlanabilir.
•  Eğer hasta gözlük kullanıyorsa, gözlük kullanımı için ameliyat sonrası 3 ay beklemek gerekir. Bazı durumlarda hastalar ameliyattan sonraki dönemde gözlüğe gereksinim duymaz.
• Ameliyattan sonra güneş gözlüğü ve şapka ile güneşten korunarak tekrar katarakt oluşumu engellenebilir.
• Kişi eğer sigara kullanıyorsa sigarayı bırakması gerekir.
• Düzenli ve sağlıklı gıdalar tüketmeli, diyetinde meyve ve sebzeye ağırlık vermelidir.
• Ameliyat sonrasındaki ilk iki hafta göze herhangi bir şekilde su temas etmemelidir.
• Rüzgarlı havalarda dışarı çıkmaktan kaçınılmalıdır.

Göz tansiyonu belirtileri nelerdir, nasıl anlaşılır? Yazısına da göz atabilirsiniz.

Ameliyat Sonrası Yaşanabilecek Komplikasyonlar Nelerdir?

Ameliyattan sonra oluşabilecek komplikasyonların görülmesi durumunda doktora başvurulmalıdır. Bu komplikasyonlar şu şekildedir:

• Gözde oluşan enfeksiyon
• Ameliyattan sonra görmenin kaybedilmesi
• Ödem oluşumu ya da batma hissi
• Gözlerde ağrı ve kızarıklık
• Işığa karşı gözde aşırı hassasiyet
• Şaşılık
• Göz içi basıncının artması
• Uzağı ya da yakını bulanık olarak görmek

Katarakt ameliyatı sonrası oluşabilecek komplikasyonlara karşı doktorunuzun verdiği tavsiyelere ve talimatlara uymanız gerekir.