Atom Tedavisi Nasıl Yapılır?

Radyoaktif iyot tedavisi radyoaktif olan yani ışın yayan iyot atomunun hastalara verilmesidir. Halk arasında atom tedavisi olarak bilinen ve tıptaki genel adı Radyoaktif iyot tedavisi olan tedavi, iki amaç için gerçekleştirilir. Bunlardan ilki tiroid kanseri sebebiyle ameliyat olmuş hastalarda eğer tümör çapı büyükse ya da tümör tiroid bezinin dışına taşmış ise hastaya ameliyattan sonra atom tedavisi uygulanmaktadır. Ancak şunun iyi bir şekilde bilinmesi gerekir, her kanser hastalarına Atom tedavisi uygulanmaz. İkinci amaç ise tiroid bezinin fazla çalıştığını hastalarda Atom tedavisi uygulamaktır. Bu durumda da hastaya uygulanan doz, kanser tedavisine göre çok daha düşük seviyededir. Atom tedavisinde çevreye zararlı ışınlar yayan radyoaktif atomlar kullanıldığı için hastalar en az 1 gün bir odada yalnız kalmalıdır.

Radyoaktif İyot Tedavisi Nedir?

Atom tedavisi tıp dilinde bilinen adı ile radyoaktif iyot tedavisi, tiroid kanserinin tedavisinde kullanılan yöntemlerden biridir. Vücutta tiroid hormonu, tiroid bezi tarafından üretilmektedir. Tiroid bezi bu hormonu üretmek için diyotlara ihtiyaç duymaktadır. Normal şartlar altında besinlerden ihtiyaç duyulan bu iyotu insan vücudu karşılamaktadır. Radyoaktif iyot tedavisinde besinlerde bulunan iyodun radyoaktif formu kullanılmaktadır.

Karaciğer yağlanması tedavisi nasıl yapılır? Yazısını inceleyebilirsiniz.

Radyoaktif İyot Tedavisi Neden Uygulanır?

Atom tedavisinin uygulanması tiroid kanserinde vücuda verilir ve tiroid hücrelerinin içeriden ışınlanarak ortadan kalkmasını sağlar. Radyoaktif iyot tedavisi, tiroid kanseri hastalarında özellikle cerrahi operasyon sonrası geride hiçbir kanserli tiroid hücresinin kalmamasını sağlamak ve böylelikle kanserin tekrar oluşmasını önlemek için kullanılır. Radyoaktif iyot aynı zamanda gizli kanser yayılımlarının görüntülenmesinde de oldukça fayda sağlamaktadır.

Atom Tedavisi İçin Kimler Uygundur?

Radyoaktif iyot tedavisinin uygulandığı kişiler tümör çapı 1 Santimin üzerinde olan; tümör çapı 1 santimden küçük olmasına rağmen yayılım gösteren hasta grubuna cerrahi operasyondan sonra kalan tiroit kokusunu yok edilmesi ve tedavi edilmesi gereken kişilerdir. Tümör çapı 1 santimden küçük ve yayılım oranı olmayan bazı durumlarda ise tiroid bezinin tamamen çıkarıldığı ameliyatlar tek başına yeterli olabilmektedir.

Atom Tedavisi Öncesinde Neler Yapılır?

Radyoaktif İyot tedavisinden önce yapılması gerekenler şu şekilde sıralanabilir:

• Tiroid hormonu ve kalp atım bozukluğu ilaçları gibi ilaçların bırakılması.
• İyot içeren diş dolgusunun yaptırılmaması.
• İyotlu tuz, Kaya tuzu ve deniz tuzunun kullanılmaması (sadece üzerinde iyotsuz yazılan tuzlar kullanılabilir).
• Radyolojik tetkikler (anjiografi, IVP tomografi ve benzeri) için kontrast maddelerin alınmaması.
• İyot içeren multi-vitaminler, öksürük şurubu (potasyum iyodür içeren), ağız gargarası (iyot içerikli), tentürdiyot, batikon, gibi kahverengi yara solüsyonları, kahverengi ilaç, losyon, krem, saç boyası gibi maddelerden uzak durulması.
• Deniz yosunu içeren yiyecekler, deniz ürünleri, büyük derin deniz balıkları, soya, soya sosu, soya fasulyesi, soya peynirinin tüketilmemesi.
• İşlenmiş et ürünleri (salam, sucuk, pastırma, sosis, füme et gibi) ve konserve yiyecek yiyeceklerin alınmaması.
• Tuzlu hazır gıdalar, cips, tuzlu kuruyemiş veriyor tuzlu bisküvi, kraker dahil her türlü hazır gıdadan uzak durulması.
• Tuzsuz kuruyemişler aşırıya kaçmamak kaydı ile yenebilir.
• Katkılı süt ve süt ürünleri, tuzlu peynir, dondurma ve margarin tüketilmemesi. (Lor peyniri dil peyniri, mozarella, taze beyaz peynir gibi doğal ve tuzsuz peynirler tüketilebilir. Uzun süre suya bırakılarak tuzu alınmış peynir, tuzsuz tereyağı ve doğal yoğurt makul miktarda tüketilir.)
• Hazır kahveler, çikolata, kolalı içecekler, poşet çaylar, renkli hazır içeceklerden uzak durulmalıdır.
• Koyu yeşil renkli sebzeler, (ıspanak semizotu, karalahana gibi) meyvelerden ise çilekten uzak durulmalıdır. Bunun dışında diğer meyve ve sebzeler yenilir.
• Baharatlardan özellikle kırmızı biberden uzak durulmalıdır. Ancak taze baharatlar ve karabiberin kullanılmasında sakınca bulunmaz.
• Taze, doğal etkiler, tavuk, doğal yumurta, deniz balıkları makul miktarda tüketilebilir. Ancak bu gıdaların alınması, atom tedavisine 5 gün kala çok daha fazla azaltılmalıdır.
• Doğal yağlarla ve et suları ile pişmiş pilav, makarna, börekler ve her çeşit ekmek tüketilebilir.

Radyoaktif İyot Tedavisi Nasıl Uygulanır?

Atom tedavisinin uygulanma şekli sırası ile aşağıdaki gibi verilmiştir:

• Radyoaktif iyot tedavisinden en az 2 hafta önce hastalar düşük iyot içeren diyet uygularlar. Bu sayede tedavinin etkinliğinin artırılması hedeflenir.
• Önceden gerekli hazırlıkları yapan hastalar, hastaneye gelir ve hastanede de gerekli bazı tetkikler yapılır. Hastalar daha sonra kurşun kaplı radyoaktif tedavi odasını alınmaktadır.
• Radyoaktif iyot madde ağızdan kapsül şeklinde hastalara verilir. Alınan Radyoaktif iyot dozuna bağlı olarak hastalar odada 1 ila 3 gün boyunca kalmaktadır.
• Bu süre boyunca ziyaretçi kabul edilmez.
• Hastanın odada kalma süresini doktoru belirler. Odada kalma süresi tamamlandıktan sonra hastalar tekrar bazı testlerden geçer ve doktorların gerekli görmesi halinde taburcu edilir.

Geniz akıntısı tedavisi nasıl yapılır? Yazısına da göz atabilirsiniz.

Atom Tedavisinden Sonra Nelere Dikkat Edilmeli?

Radyoaktif iyot tedavisinin ardından dikkat edilmesi gereken unsurlar şu şekildedir:

• Tedaviden sonra En az 10 ila 15 gün süreyle hastalar yakınları ile olan temasını yarım saatten fazla tutmamalıdır. Aralarında duvar olsa dahi en az 2 metre mesafe bırakmak önemlidir.
• Eşlerin aynı yatakta yatması kesinlikle doğru değildir.
• Çocuk ve hamile ziyaretçi kabul edilmemelidir.
• 60 yaşından yaşlı kişiler için radyasyondan etkilenme riski oldukça düşüktür. Bu yaştaki yakınlar için radyasyondan korunma önlemleri alınması pek fazla gerekmez.
• Yüksek doz radyoaktif iyot tedavisi alan hastaların süt veriyor ise bebeğini sütten kesmesi ve 6 ay boyunca hamile kalmaması önerilir.
• Atom tedavisinin ardından işe dönmek zorunda kalan hastalar mesai arkadaşları ile uzun süre bir arada kalmamalıdır. Hastalar çevrelerindeki kişilerden Aralarında en az 1 metre mesafe bırakacak şekilde uzak kalmalıdır.
• Sinema, tiyatro, konser ve benzeri kalabalık mekanlara gidilmez.
• Hastalar kullandıkları kaşık, çatal, bıçak, tabak ve bardak gibi eşyaları başkaları tarafından kullanılmasına izin vermemeli ve bol su ile ayrı olarak yıkamalıdır.